recensie

Kinderboekrecensie: Erik en opa (over overlijden grootouder)

Zijn opa is overleden en dat maakt Erik erg verdrietig. Zijn moeder vertelt hem dat opa een engel is geworden, zijn vader zegt dat opa aarde wordt en dat hij daarna verdwijnt. Maar eigenlijk klopt dat niet, want de nacht na de begrafenis zit opa plotseling op de ladenkast naast het bed van Erik. Samen met opa maakt Erik leuke dingen mee, maar opa is onrustig. Hij is iets vergeten, maar wat? De tekst is geschreven door Kim Fupz Aakeson en vertaald uit het Deens door Edward van de Vendel. De illustraties zijn gemaakt door Eva Eriksson. Het boek is geschikt voor kinderen vanaf een jaar of vijf.

Inhoud artikel

• Gegevens van het boek Erik en opa
• Over de schrijver, Kim Fupz Aakeson
• Over de illustrator, Eva Eriksson
• De inhoud van het boek
• De tekst en de illustraties
• Twee fragmenten uit het boek
• Troostrijk verhaal over omgaan met de dood van een grootouder

Gegevens van het boek Erik en opa

• Oorspronkelijke titel: Sȧ blev farfar et spøgelse
• Tekst: Kim Fupz Aakeson
• Vertaald uit het Deens door: Edward van de Vendel
• Illustraties: Eva Eriksson
• Uitgeverij: Em. Querido’s Kinderboeken Uitgeverij Amsterdam Antwerpen
• Gepubliceerd: 2015
• Aantal pagina’s: 30
• ISBN: 978 90 451 1757 7
• Geschikt voor: kinderen vanaf 5 jaar

Over de schrijver, Kim Fupz Aakeson

Kim Fupz Aakeson is geboren op 12 september 1958 te Kopenhagen (Denemarken). Hij heeft veel boeken voor kinderen geschreven, onder andere: Waanzinnige wereld, Zondag (over het krijgen van een broertje of zusje), De dag dat mijn oom Karel gek werd en Verhaaltjes voor Sallie. Naast kinderboeken schrijft Kim korte verhalen en romans voor volwassenen, stripverhalen (voor in de krant) en filmscenario’s. In Nederland heeft Kim in 1998 een Zilveren Zoen gewonnen voor Waanzinnige wereld en een Zilveren Griffel voor Zondag in 2013.

Over de illustrator, Eva Eriksson

Eva Eriksson is geboren in 1949 in Zweden en is een van de meest populaire illustratoren van kinderboeken in haar land. Eva heeft al veel prijzen gewonnen, ook in het buitenland. Zoals de Europese Jeugdliteratuurprijs van Trento. Voor haar illustraties bij de verhalen van Max werd Eva genomineerd voor de Hans Christian Andersenprijs. Voor haar hele oeuvre ontving ze de Elsa-Beskowprijs.

De inhoud van het boek

De opa van Erik is overleden. Erik noemde hem altijd Opa en dat doet hij nog steeds. Opa is plotseling overleden, op straat aan een hartaanval. Nu zijn allebei zijn opa’s dood en ook een oma. De moeder van zijn mama leeft nog, maar zij woont in een verzorgingshuis en vergeet heel veel.

De moeder van Erik vertelt hem dat Opa nu boven in de hemel is en hij is een engel geworden. Erik vindt het moeilijk om Opa voor te stellen als engel in een witte jurk. Het maakt hem ook niet minder verdrietig. Erik vraagt zich af wat er met de kist met Opa erin gebeurt na de begrafenis. Zijn vader vertelt hem dat Opa de aarde in gaat en dat Opa dan zelf ook aarde wordt en daarna verdwijnt. Zowel het verhaal over de engel als over zand worden en verdwijnen vindt Erik moeilijk om voor te stellen.

Het gaat anders dan zijn vader en moeder denken, de nacht na de begrafenis zit Opa plotseling op de ladenkast naast het bed van Erik. Erik vertelt hem dat hij dacht dat Opa dood was en Opa zegt dat hij dat zelf ook dacht. Opa lijkt een spook geworden, hij kan door muren heenlopen. Erik vindt het grappig, maar opa vindt het triest dat hij er wel is, maar zonder er echt te zijn. Opa komt de volgende nacht weer terug. Hij leest in een boek van Erik over spoken. Spoken schijnen spoken te worden als ze in hun leven ergens nog niet helemaal klaar mee waren. Erik en Opa gaan samen uitzoeken wat Opa dan vergeten is.

De tekst en de illustraties

Op de voorkant van het boek een afbeelding waarop je Opa en Erik ziet. Opa loopt als een spook dwars door een deur en leest een boek. Erik zit peinzend achter zijn bureau. Het is duidelijk dat het nacht is: buiten is het donker en je ziet de maan. Op de achterkant van het boek staat in het kort waar het verhaal over gaat en een afbeelding van Opa en Erik, ze zitten op de rand van het bed van Erik. Op iedere bladzijde staat een tekening gemaakt met potlood. Het zijn mooie tekeningen. Ze gaan over een zwaar onderwerp, laten het verdriet van Erik zien, maar niet op een zware manier. Je ziet bijvoorbeeld Erik die getroost wordt door zijn moeder, Opa hangt er als een engel boven. Bij iedere tekening hoort tekst, ongeveer een regel of tien. De tekst is goed te volgen voor kinderen vanaf een jaar of vijf, zes.

Troostrijk verhaal over omgaan met de dood van een grootouder

Een moeilijk onderwerp (de dood van een grootouder) wordt op een hele mooie manier beschreven, het verhaal zal troost bieden. De ouders van Erik proberen om hem te troosten, maar dat is best moeilijk. Opa is plotseling overleden aan een hartaanval en dus heeft niemand afscheid van hem kunnen nemen. Gelukkig komt Opa langs bij Erik in de nacht. Erik heeft een boek over spoken en het lijkt alsof Opa een spook is geworden. Het is grappig dat Opa door muren kan lopen, dit kun je ook goed zien op de illustraties. Het verhaal kent een goede opbouw, eerst het verdriet over de dood van Opa, daarna allerlei dingen die Opa en Erik beleven en tot slot het definitieve afscheid van Opa. Maar op de laatste bladzijde zie je dat dit geen angst inboezemt bij Erik. Hij heeft op een goede manier afscheid kunnen nemen van zijn opa. Ze hebben elkaar beloofd om af en toe aan elkaar te denken, maar niet de hele tijd. Erik moet zich goed gedragen, maar ook weer niet te netjes. Het gaat om serieuze zaken, maar een beetje humor wordt niet geschuwd.