recensie

Doodgaan is geen feest: over doodgaan, cremeren en rouwen

Er zijn meer prentenboeken met als onderwerp de dood, maar in bijna al deze boeken is sprake van een begrafenis. Anno 2020 bestaat meer dan twee derde van alle uitvaarten in Nederland uit crematies, veel rouwende kinderen krijgen dus te maken met een crematie. Het boek is gemaakt als handreiking bij het informeren van kinderen over de crematie. In het boek vind je ook praktische en feitelijke informatie over het onderwerp.

Gegevens van het boek

• Titel: Doodgaan is geen feest: over doodgaan, cremeren en rouwen
• Tekst: Riet Fiddelaers-Jaspers
• Illustraties: Jet Willems
• Uitgeverij: In de Wolken, Heeze
• Jaar: 2011 (2e druk, 1e druk: 2003)
• Pagina’s: 35
• ISBN: 978 90 77179 10 9
• Genre: kinderboek, prentenboek

Over de schrijver, Riet Fiddelaers-Jaspers

Riet Fiddelaers-Jaspers (1953) is trainer, adviseur, opleider, rouwtherapeut en auteur. Ze is de oprichter van In de Wolken. In de Wolken richt zich op verliessituaties die ontstaan door het overlijden van een belangrijke ander. Er worden brochures, boeken en andere materialen ontwikkeld voor rouwenden. De Wolken is met name gespecialiseerd in rouwende kinderen en jongeren.

Titelverklaring van Doodgaan is geen feest

Kinderen hebben soms niet in de gaten hoe ernstig een overlijden is. Er komen veel mensen langs net als bij een feest. Ook krijgen kinderen vaak cadeautjes om het verdriet wat te verzachten. Maar daarna komen kinderen er achter dat doodgaan helemaal niet leuk is, degene die dood is komt nooit meer terug.

De inhoud van het boek

Voorwoord voor volwassenen/de grote mensen

Veel mensen vinden het uitleggen van een crematie moeilijker dan het uitleggen van een begrafenis.

Het verhaal

• Julia en Stijn begrijpen er niets van, er is heel veel visite en het lijkt wel feest. Maar niemand is vrolijk want papa Peter is dood.
• Mama zit aan tafel en huilt. Een mevrouw helpt haar om een brief te maken om mensen te laten weten dat papa dood is. Mama kiest een kist voor papa Peter, want als je dood bent ga je in een kist.
• Mama vraagt aan Julia en Stijn of een mooie tekening voor papa willen maken. Dat willen ze graag maar kan papa hun tekening nog zien en wat is dood eigenlijk?
• Ze mogen naar papa toe. Hij ligt gewoon op een bed, maar hij kan niet meer praten en niet meer knuffelen, geen grapjes meer maken en ook niet meer boos worden als Julia of Stijn stout zijn. Hij voelt niks meer omdat hij dood is.
• Julia en Stijn weten niet wat dood is, ze denken dat papa nog terug kan komen. Maar mama vertelt hen dat als je dood bent, je nooit meer levend wordt. Papa is nu zo koud als melk uit de koelkast. Julia en Stijn mogen papa even knuffelen, Julia durft niet zo goed, Stijn wel.
• Papa gaat voor altijd weg, Julia en Stijn leggen hun tekeningen bij papa in de kist. Ze leggen ook een knuffel neer, dan is papa niet zo alleen. Julia en Stijn mogen helpen de deksel op de kist te leggen en ze mogen de schroeven er in draaien.
• Er komen heel veel mensen, iedereen luistert naar de muziek en er is iemand die iets over papa vertelt.
• Papa wordt gecremeerd, de kist met zijn lichaam gaat in een grote oven. De oven is erg heet, zo heet dat de kist en het lichaam van papa verbranden. Maar papa voelt daar niets van, hij is dood en heeft zijn lijf niet meer nodig.
• Van het lijf van papa blijft alleen een bergje as over, die as gaat in een soort vaas. Zo’n vaas wordt urn genoemd. De urn kun je begraven, of in een urnenmuur zetten of thuis bewaren.
• Julia en Stijn zijn verdrietig, waar is papa nu? Julia heeft buikpijn van verdriet, Stijn is heel boos en wil dat papa terugkomt.
• Julia gelooft dat papa bij de sterren is, Stijn weet dat niet zo zeker, misschien is papa wel in de hemel. Stijn en Julia praten wel eens tegen papa, jammer dat hij niks terug kan zeggen.
• Julia en Stijn missen papa steeds meer, mama is ook vaak verdrietig. Er is een lege stoel aan tafel, mama kookt teveel eten, papa’s jas hangt nog aan de kapstok. Julia en Stijn snappen dat niet, hij komt toch niet meer.?
• Stijn wil mama troosten en Julia helpt mama mee. Ze praten over papa en kijken foto’s, dat is fijn. Maar soms willen ze niet praten of foto’s kijken, dan worden ze verdrietig.
• Papa is al een poosje dood, mama zorgt heel goed voor Julia en Stijn. Papa kan nooit meer terugkomen, maar Julia en Stijn zullen hem nooit vergeten.

Praktische en feitelijke informatie over cremeren

Na het verhaal volgt een bladzijde met praktische en feitelijke informatie: hoe leg je uit wat cremeren is. Het is belangrijk dat kinderen weten dat iemand die dood is zijn lichaam niet meer nodig heeft. Zijn lichaam is eigenlijk een omhulsel, een huisje, waarin hij gewoond heeft. Uitleg over hoe cremeren precies gaat. Laat je bij het uitleggen niet leiden door je eigen angst staat in het boek, maar stem het af op het kind en doe het met liefde en aandacht.

De tekst en de illustraties

Het is een vierkant boek met op de voorkant een afbeelding van twee kinderen. Het meisje maakt een tekening, het jongetje staart voor zich uit. Ook het meisje lijkt in gedachten. Om de afbeelding een kader met daarin sterren. In oranje letters de titel van het boek: Doodgaan is geen feest. Daaronder: Over doodgaan, cremeren en rouwen. Achterop staat vermeld voor wie het boek is bedoeld en dat het een voorleesverhaal is voor kinderen van ongeveer drie/vier tot acht jaar. Op iedere linkerpagina vind je potloodtekeningen in pasteltinten, op veel illustraties komen Julia en Stijn voor. Op twee tekeningen komt de overleden vader voor, hij ligt vredig te ‘slapen’. Op iedere rechterpagina vind je tekst, gedrukt in een rond lettertype. Er is geen gebruik gemaakt van hoofdletters, punten, komma’s. Het zijn korte zinnen die gemakkelijk voorlezen. Bij de tekst staat telkens een klein afbeelding van iets wat bij de tekst past. Als in de tekst gesproken wordt over de schoenen van papa die nog in de gang staan dan staat er een paar schoenen op de kleine afbeelding op de rechter pagina. Bij de paginanummers staat een afbeelding van een vogeltje. Deze vogel komt ook terug op de urn.

Voor welke leeftijd?

Een boek om door te nemen met kinderen tussen de vier en de acht jaar.

Aanpassen

Bij het voorlezen kun je met enige aanpassing ook een opa of oom maken van papa Peter wordt gemeld in de inleiding van het boek.

Lees verder

• Dood is niet gewoon: over de dood van een ouder (recensie)
• Boekrecensie: Mare en de dingen
• Knikkers op de weg: over een verkeersslachtoffer en rouw
• Waarom is iedereen zo verdrietig vandaag? (boekrecensie)