recensie

Christelijk fundamentalisme en 't Woord van God: J.I. Packer

Christelijk fundamentalisme en 't Woord van God: J.I. Packer Christelijk fundamentalisme en 't Woord van God: J.I. Packer. Het woord 'fundamentalisme' heeft een negatieve connotatie. Het wordt geassocieerd met een antimoderne en onwetenschappelijke houding. De Engelse Bijbelgeleerde, docent, schrijver en prediker J.I. Packer schreef in 1958 het boek 'Fundamentalisme en het Woord van God' en het is nog even actueel als toen het uitkwam. Christelijk fundamentalisme betekent volgens hem Bijbelgetrouw christendom. Hij neemt in het boek de vooroordelen weg.

Fundamentalisme en het woord van God

  • Titel: Fundamentalisme en het woord van God
  • Auteur: J.I. Packer
  • Uitgeverij: Novapres
  • Jaar: 2000 (1958)
  • ISBN 9789063187170
  • Pagina’s: 170

Fundamentalisme

In de Verenigde Staten was het fundamentalisme aanvankelijk een beweging van de evangelicale conservatieve elementen, die aan het einde van de negentiende eeuw als reactie tegen het moderne, vrijzinnige christendom zich beriepen op een aantal vaste geloofsuitgangspunten, zoals de onfeilbaarheid van de bijbel - ofwel zogenaamde fundamenten van het geloof. Packer breekt een lans voor het fundamentalisme in de eigenlijke betekenis van het woord. De bedoeling van zijn boek is te laten zien wat fundamentalisme is. Het is volgens hem een twintigste-eeuwse benaming voor historische Bijbelgetrouwheid. Voorts wil hij aantonen dat een aantal eigenaardigheden die de fundamentalistische beweging wordt aangewreven, niet waar zijn - ofschoon er zich in de beweging veel zwakheden en tekortkomingen voordoen. Daar is hij zich terdege van bewust.

Bijbelgetrouw christendom

De erudiete Engelsman laat zien dat authentiek christendom, een godsdienst is die op de authenticiteit van de Schrift berust. Fundamentalisme is volgens hem Bijbelgetrouw christendom en daarom in principe niets anders dan het christendom zelf. Hij wijdt een heel hoofdstuk aan wat fundamentalisme is en een ander hoofdstuk aan de oorsprong van het woord. De overige vijf hoofdstukken handelen over:
  • gezag (o.a. welke gezagsdragers zijn er, wat is de relatie van het Nieuwe Testament tot het Oude Testament);
  • de Schrift (de goddelijke oorsprong van de Schrift, de aard van de Schrift, de uitleg van de Schrift) ;
  • geloof (op grond waarvan moeten geloofsartikelen aangenomen worden?);
  • de rede (de plaats van de rede in het geloof, het conflict tussen rede en geloof, de vrijheid van de rede gewaarborgd door het geloof);
  • vrijzinnigheid (oude en nieuwe vrijzinnigheid).

"Gedurende zijn werkzame leven bond hij de strijd aan met theologisch modernisme, maar niet minder met dode orthodoxie."(1)

Gezag

Het is van kardinaal belang dat erkent wordt dat de Bijbel Gods Woord is. Als dit niet wordt erkend, dan kan niet langer met zekerheid worden gezegd wie God is en wat Hij van de mens vraagt. Hoe komen we erachter wat het Woord van God is? Waar beroepen we ons op? Er zijn volgens Packer drie elkaar uitsluitende antwoorden mogelijk omtrent het gezag van de Schrift. De drie onderscheidende gezagsdragers zijn:
  • de Heilige Schrift;
  • de kerkelijke traditie; of
  • de christelijk rede.

Deze zijn respectievelijk het evangelische, het traditionele en het subjectivistische antwoord. het eerste standpunt is voor het eerst geformuleerd tijdens de reformatie. Het gaat er van uit dat de Bijbel Gods Woord is en absoluut gezaghebbend is voor geloof en leven. In de Bijbel openbaart God Zich aan de mens. Wil je God leren kennen, dan moet je de Bijbel lezen. De Bijbel is het geïnspireerde, dat wil zeggen door God ingegeven, Woord van God. De Bijbel is volledig (genoegzaam) en begrijpelijk (duidelijk). God heeft Zich op klare en ondubbelzinnige wijze geopenbaard. Hij spreekt niet in raadselen tot ons. Naast het licht van Gods openbaring, zijn er geen andere lichtbronnen nodig om te weten wat de wil van God is. Bovendien is de heilige Geest gegeven als Getuige en Uitlegger. Wie kan beter uitleggen wat er bedoelt wordt, dan de Auteur? De traditie kan behulpzaam zijn in het verstaan van de Schrift, maar mag niet verheven worden tot een afzonderlijke kwaliteit.

"What were we made for? To know God. What aim should we have in life? To know God. What is the eternal life that Jesus gives? To know God. What is the best thing in life? To know God. What in humans gives God most pleasure? Knowledge of himself." J.I. Packer

Het traditionele standpunt beroept zich daarentegen op kerkelijk gezag: de uiteindelijke autoriteit voor leer en leven is dan de officiële leer van de gevestigde kerk. Hiermee wordt geïmpliceerd dat de Bijbel niet genoegzaam en duidelijk is, ofschoon het gezag van de Schrift wel wordt erkend. De traditie vult aan wat in de Schrift ontbreekt. Het geloof wordt op deze manier gedevalueerd tot geloven wat de kerk heeft vastgesteld in plaats van dat de gelovige zélf ziet dat de Bijbel dat zegt.

Het subjectivistische standpunt kan allerlei gedaanten aannemen, want 'zoveel hoofden, zoveel zinnen'. Kort gezegd komt het er op neer dat wat ik denk of wat ik voel, datgene is wat God zegt. De Bijbel verwerpt echter het gebruik van de autonome rede. Let wel, de Bijbel verwerpt niet het gebruik van de rede zelf. Het subjectivistische standpunt verheft de autonome, puur menselijke wijsheid tegenover het de wijsheid van God, die Zich op klare en duidelijk wijze heeft geopenbaard in de Bijbel. Packer verzet zich tegen dit subjectivisme en stelt dat de rede onderworpen moet zijn aan de openbaring en niet andersom. De menselijke rede moet geleerd en geleid worden door de openbaring.

Een citaat uit het boek:
"Iedere vorm van christendom die de traditie als gezaghebbend beschouwt (zoals het rooms-katholicisme), of de rede (zoals de vrijzinnigheid) is een verdraaiing van het geloof, want men kent het gezag niet toe aan het Woord van God maar aan het woord van mensen."

Relevant

Authentiek christendom is gebaseerd op Bijbels gezag. Deze en andere christelijke uitgangspunten zijn heden ten dage nog net zo relevant als een halve eeuw geleden, toen het boek voor het eerst van de drukpers kwam. Zeker in deze postmoderne tijd, waarin het subjectivisme hoogtij viert. Op indringende en eloquente wijze verklaart en bespreekt de Engelsman fundamentele christelijke uitgangspunten.

Noten
  1. http://www.eo.nl/thema/christelijkgeloof/inspirerende_christenen/page/J_I__Packer__de_laatste_puritein/articles/article.esp?article=6785035

Lees verder

© 2010 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
recensieGod leren kennen – J.I. PackerVolgens Packer is gebrek aan kennis van God de diepste oorzaak van de zwakheid van de kerk in deze tijd. Door dit boek,…
Don Delillo's Cosmopolis: Teloorgang van een multimiljonairrecensieDon Delillo's Cosmopolis: Teloorgang van een multimiljonairIn Cosmopolis beschrijft Don Delillo een dag uit het leven van multimiljonair Eric Packer in het jaar 2000. Met zijn boe…
Bijbels pastoraat en counseling volgens Lawrence J. Crabb jrBijbels pastoraat en counseling volgens Lawrence J. Crabb jrLawrence J. Crabb Jr. is hoogleraar in de klinische psychologie aan de Atlantic Universiteit van Florida. In 1975 betoog…
De doop en vervulling van de heilige GeestSinds de opkomst van de Pinksterbeweging, begin 20e eeuw, heeft de theologie rondom de doop met de Heilige Geest het chr…

Handboek 'Godsdiensten van de wereld' van Ninian SmartrecensieHandboek 'Godsdiensten van de wereld' van Ninian SmartHet boek 'Godsdiensten van de wereld' is een standaardwerk op het gebied van godsdiensten in de wereld. Het boek is een…
Langs 's Herens wegen en de BosrankrecensieLangs 's Herens wegen en de BosrankGeen bijbels boek, maar wel een spiritueel boek over wilde planten, over onkruiden en dan nog geschreven door een auteur…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Unsplash, Pixabay
  • http://www.eo.nl/thema/christelijkgeloof/inspirerende_christenen/page/J_I__Packer__de_laatste_puritein/articles/article.esp?article=6785035
  • J.I. Packer: Fundamentalisme en het woord van God; Uitgeverij Novapres, 2000.
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 28-04-2023
Rubriek: Hobby en Overige
Subrubriek: Boeken
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Artikelen met het label 'Recensies' bevatten naast objectieve informatie ook subjectieve informatie in de vorm van een beoordeling.