recensie

Boekrecensie: Omdat ik begeer

Grunberg (1971) debuteerde met de roman Blauwe maandagen (1994). Hij won twee AKO-Literatuurprijzen, twee Gouden Uilen en een Libris Literatuurprijs.

Omdat ik begeer (Nijgh & Van Ditmar)

Arnon Grunberg’

Over het boek

Sinds 2001 schrijft Arnon Grunberg ( de schrijver van het genomineerde boek voor de AKO literatuurprijs “Tirza”) wekelijks een brief in Amsterdamse krant Het Parool. De brieven zijn gericht aan familie, vrienden, kennissen en aan bekende nationale en internationale personen Bush, , prins Willem-Alexander. Ook de doden ontkomen niet aan zijn correspondentie. Pim Fortuyn en anderen. Mark Schaevers hoofdredacteur bij het Belgische weekblad HUMOmaakte een selectie uit deze brieven.

De titel van deze bundel, “Omdat ik u begeer”, verwijst naar Grunbergs merkwaardige levenskijk, dat je alleen dat kunt begeren ‘wat ons dreigt te vernietigen’. ‘Verdwijnt de dreiging van de vernietiging, dan verdwijnt ook de begeerte.’ Het verklaart ten dele de toon die de schrijver in zijn brieven aanslaat. Zo gauw iemand te dichtbij komt, wordt het contact op een definitieve manier afgesneden. Deze bundel van reeds gepubliceerde brieven vertoont een spel van aanhalen en, daarna, afstoten. Arnon Grunberg beheerst dit spel tot in de puntjes. Hij zalft als geen ander, maar kan dezelfde persoon een paar zinnen verder weer genadeloos bekritiseren en met de grond gelijk maken.

Grunberg weet het perfecte midden te vinden tussen geouwehoer en schelden. Hierdoor wordt het boek geen opvolging van aan elkaar geregen scheldkannonades maar geven een inkijk in de soms bizarre denkwereld van de schrijver. Majestueuze vernederingen vallen ten deel aan de personen waaraan de brief gericht is. Als hij zich tot collega-schrijvers richt, vervalt Grunberg jammer genoeg in moddergooien, zoals in zijn brief aan Ronald Giphart , of aan A.F.Th. van der Heijden. A.F. Th. Liet het er echter niet bij zitten en antwoordde in “de Volkskrant op de brieven van Grunberg. Buitelend over elkaar in de niet allervriendellijkste woorden en benamingen schoten ze hun litteraire in vitriool gedrenkte pijlen op elkaar af. In het zicht van de uitreiking van de AKO literatuurprijs bereikte de polemiek zijn hoogtepunt. Het gesoebat leidde er zelfs toe dat A.F.Th. in een aparte kamer in “het Loo” de uitreiking van de prijs aanhoorde.

De onbevangen lezer zal merken dat de aantijgingen van Grunberg aan A.F.Th. en andere collega-schrijvers ongefundeerd zijn en, wat erger is, ook niet gespeend van enige humor. Het doet afbreuk aan de andere brieven in deze bundel, waarin Grunberg de vinger op de zere plek legt. Om het met de woorden van Herman Finkers te zeggen "dat heeft zo'n jongen toch niet nodig". Toch is dit boek een aanrader voor iedereen die meer te weten wil komen over de gedachtenwereld en de kijk op het schrijversvak van de schrijver Grunberg.

De schrijver

Op 23-jarige leeftijd debuteerde Grunberg bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar met Blauwe maandagen. Het boek werd in Nederland bekroond met de Anton Wachter-prijs voor het beste debuut en het Gouden Ezelsoor voor het best verkochte debuut. Met zijn tweede roman, Figuranten (1997), bevestigde hij zijn talent. Grunberg schreef het Boekenweekgeschenk 1998 De heilige Antonio, Tegelijkertijd kwam Grunbergs essaybundel De troost van de slapstick uit. Dit boek werd bekroond met het Charlotte Köhler-stipendium 1998. In maart 1999 verscheen Grunbergs dichtbundel Liefde is business. In april 2000 verscheen zijn derde roman, getiteld Fantoompijn. de roman won de AKO Literatuur Prijs 2000. In april 2001 kwam bij Athenaeum-Polak & Van Gennep De Mensheid zij geprezen uit, een nieuwe Lof der zotheid. In juni 2003 verscheen De asielzoeker, In 2004 schreef Grunberg het boekenweekgeschenk 2004 voor De Bijenkorf . Deze novelle, getiteld Het aapje dat geluk pakt, verscheen in maart 2004. Tegelijkertijd verscheen bij Nijgh & Van Ditmar Grunberg rond de wereld, een verzameling van Grunbergs reisverhalen uit NRC Handelsblad. In 2006 verscheen de bestseller Tirza.